Vervolg artikel:
Penders, Jean, "Wie weet is het halve werk al gedaan.
Wordt het Utrechts Documentatiesysteem een nationaal kennisinstituut?".
Niet-topografische onderwerpen
Monumentenzorg in ruime zin en bouwhistorie in het bijzonder zijn de hoofdzaken. Hieronder valt de jurisprudentie over het zonder vergunning schilderen van een niet-beschermd gebouw en ook het dagelijks leven in de middeleeuwen. Wat over de algemene onderwerpen te vinden is, valt moeilijk te omschrijven, een ‘surftocht’ met behulp van de vele verwijzingen biedt inzicht. Vooralsnog levert die zoektocht vooral literatuurlijsten op, nog weinig teksten en beelden.
Naast het systeem van kruisverwijzingen staat de zoeker nog een ander middel ter beschikking. Als hulp op de weg naar het onbekende trefwoord is in het UDS de ‘zoekplaat’ beschikbaar. Bij de vraag naar het onbekende ‘dinges’, bij “ach, hoe heet dat houtje nou toch” neemt het UDS het principe van een didactisch waardevolle tekening van Bart Klück als uitgangspunt. In een opengewerkt huis zijn door hem 80 bouwkundige termen aangegeven. In het UDS zijn deze aanklikbaar voor nadere informatie: verwijzingen naar aanverwante begrippen, een literatuurlijst, foto’s. Bij de zo gevonden foto’s staat het betreffende adres vermeld, aanklikbaar, zodat zo mogelijk meer informatie over het pand in kwestie verkregen kan worden. Hoewel idealiter de definities uit Bouwkundige termen van Haslinghuis, bewerkt door H. Janse, bij ieder trefwoord direct in beeld zouden moeten verschijnen, wordt er vooralsnog van uitgegaan dat dit standaardwerk bij velen in de kast staat, zodat met een verwijzing hiernaar volstaan wordt. Ook deze ‘Haslinghuis’ bevat veel verklarende tekeningen, maar deze zijn niet altijd even snel op te sporen. Daarom verzamelt documentatie.org de verklarende tekeningen en foto’s onder het trefwoord zoekplaat: een gemakkelijk te onthouden term.
Daarnaast is een dergelijke afbeelding, zoals het genoemde huis, te vinden onder bouwkundige term, onder huis en bij alle aangegeven termen. Dit systeem van ‘zoekplaten’ zal de komende tijd uitgebreid worden middels foto’s met aanklikbare termen.
Plaatsnamen
Gemakkelijker is het topografisch deel van de informatie te ontsluiten. Het is de bedoeling om op den duur alle plaatsnamen in (tenminste) Nederland te definiëren. Dat betekent de keuze van een uniek trefwoord (door zonodig een toevoeging aan de plaatsnaam toe te kennen), bepaling van de positie in GIS-coördinaten, aanduiding van provincie en gemeente (op een vast moment). Tevens worden oude schrijfwijzen vermeld en gewaarschuwd voor plaatsnamen, waarmee verwarring mogelijk is. Zo werden Sint Odiliënberg en ’s-Heerenberg vroeger (en nu nog wel) aangeduid als Berg, en van daarop lijkende plaatsnamen kent het UDS er een stuk of vijftig. Dat vanuit oude schrijfwijzen naar de huidige verwezen wordt, spreekt vanzelf. Wanneer in de monumentenliteratuur vervallen plaatsnamen voorkomen, worden deze op dezelfde wijze opgenomen. Meestal is de vindplaats in enkele atlassen aangegeven. De stand van zaken op dit moment: van alle plaatsen waarover informatie in het UDS voorkomt, zijn bovenstaande gegevens op de site te vinden. Voor de provincies Utrecht, Flevoland en Limburg zijn alle officiële plaatsnamen opgenomen, ook al omvatten enkele plaatsen maar één pand. Alle gemeentenamen zijn opgenomen (weer volgens de situatie op de peildatum). In totaal 4.531 plaatsen in Nederland zijn nu gedaan.
Zie verder volgende kaart